Sửa thuế để thúc đẩy hoạt động doanh nghiệp

Ngày 14/8, tại Hà Nội, Báo Đầu tư tổ chức Hội thảo “Sửa thuế để thúc đẩy hoạt động doanh nghiệp” với sự tham gia của các chuyên gia, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp cùng trao đổi, thảo luận về một sắc thuế đặc biệt liên quan đến ngành bia-rượu-nước giải khát, ước tính đóng góp khoảng 60.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 3,4% thu ngân sách nhà nước trong năm 2023.

Hội thảo tập trung thảo luận về một sắc thuế đặc biệt liên quan đến ngành bia-rượu-nước giải khát, ước tính đóng góp khoảng 60.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 3,4% thu ngân sách nhà nước trong năm 2023. Đây cũng là nội dung đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến góp ý với dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi, dự kiến sẽ được Quốc hội khóa XV cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024) và thông qua tại kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025) để thực hiện điều tiết lượng sử dụng và hạn chế tình trạng lạm dụng rượu/bia.

Tiếp tục giảm thuế, phí hỗ trợ doanh nghiệp và người dân

Phát biểu tại Hội thảo,Tổng Biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh cho biết, mọi động thái thay đổi trong các sắc thuế đều luôn được cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội đặc biệt quan tâm. Việc tăng hay giảm thuế vừa tác động trực tiếp đến ngân sách nhà nước do thuế là nguồn thu chủ yếu, vừa tạo ra những ảnh hưởng mang tính thúc đẩy hoặc kìm hãm một số ngành nghề kinh doanh, bởi vai trò quản lý, điều tiết vĩ mô nền kinh tế của thuế.

"Với ý nghĩa đó, loạt hội thảo và tọa đàm với chủ đề “Sửa thuế để thúc đẩy hoạt động doanh nghiệp” được tổ chức nhằm mục đích tạo diễn đàn để các nhà hoạch định chính sách cùng lắng nghe, trao đổi, thảo luận với các chuyên gia, nhà nghiên cứu và đặc biệt là doanh nghiệp - một chủ thể quan trọng của nền kinh tế, để sao cho các chính sách thuế khi được hoạch định sẽ có thêm kênh thông tin phản hồi từ thực tế, từ đó đạt được sự hài hòa về lợi ích, động viên thêm các nguồn thu ngân sách nhà nước, điều tiết sản xuất, tiêu dùng và thu nhập theo tình hình thực tế nhưng vẫn bảo đảm ổn định môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy hoạt động sản xuất, tạo ra các dư địa thu thuế mới phù hợp với thông lệ quốc tế", Tổng biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh nhấn mạnh.

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) do Bộ Tài chính soạn thảo nhận được sự ủng hộ, đánh giá cao của nhiều doanh nghiệp, chuyên gia. Mục tiêu của chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có cồn tại Việt Nam được đánh giá là khá tương đồng với mục tiêu cơ bản tại các quốc gia trên thế giới, trong đó mục tiêu cơ bản nhất vẫn là bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng, điều tiết lượng sử dụng và hạn chế tình trạng lạm dụng rượu/bia. Bên cạnh đó, mục tiêu về bảo đảm bền vững nguồn thu ngân sách Nhà nước cũng được nhấn mạnh.

Nhiều ý kiến tại hội thảo nhìn nhận, các phương án lộ trình tăng thuế được đưa ra trong dự thảo đang làm dấy lên những băn khoăn, trong bối cảnh cộng đồng doanh nghiệp cũng như ngành bia, rượu, nước giải khát đang đối mặt với rất nhiều khó khăn. Lợi nhuận bình quân ngành đồ uống liên tục giảm từ năm 2021 trở lại đây, thu ngân sách toàn ngành giảm bình quân 10%/năm trong giai đoạn 2020-2023. Lượng hàng tồn kho 6 tháng đầu năm nay tăng 29% so cùng kỳ năm trước… Vì vậy, việc tăng mạnh và nhanh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có cồn có thể tạo ra tình huống “khó chồng khó” đối với doanh nghiệp và người lao động trong ngành cũng như các ngành liên quan.

"Là lĩnh vực không chỉ liên quan đến doanh nghiệp và người lao động trực tiếp trong ngành mà còn hàng triệu lao động trong các ngành liên quan, chắc chắn tác động từ việc điều chỉnh thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ không nhỏ. Vì vậy, những phân tích, kiến giải từ đại diện các bên tham gia hội thảo hy vọng sẽ cung cấp thêm những luận cứ khoa học và kinh nghiệm thực tiễn, đưa ra đề xuất hợp lý, thiết thực để các nhà hoạch định chính sách kiến tạo một sắc thuế hợp lý, đạt được các mục tiêu đề ra, hài hòa lợi ích của nhà nước, doanh nghiệp và xã hội, ổn định môi trường đầu tư kinh doanh", Tổng biên tập Báo Đầu tư nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục thuế cho biết, qua 16 năm thực hiện, Luật thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành đã đạt được kết quả quan trọng, nhưng bên cạnh đó còn những tồn tại nhất định như đánh giá tại tờ trình của Bộ Tài chính trình Chính phủ. Vì vậy việc ban hành Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) là cần thiết. Song bên cạnh đó, cần nghiên cứu kỹ mức độ tăng tỷ lệ thuế suất cũng như lộ trình tăng hợp lý để bảo đảm duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh, công ăn việc làm của người lao động trong chuỗi cung ứng từ khâu nguyên liệu, sản xuất, thương mại, dịch vụ ăn uống.

Theo đề xuất của bà Nguyễn Thị Cúc, thuế tiêu thụ đặc biệt với bia rượu năm đầu tiên có thể tăng 5% như dự thảo, nhưng các năm sau cần giãn ra, hai hoặc ba năm mới tăng một lần 5% để chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất, doanh nghiệp và người tiêu dùng có thể chuyển đổi dần dần.

Dưới góc độ hiệp hội doanh nghiệp, bà Chu Thị Vân Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam (VBA) cũng ủng hộ mục tiêu bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng cũng như tăng thuế tiêu thụ đặc biệt, nhưng trong thực trạng của ngành và bối cảnh còn khó khăn, hiệp hội kiến nghị cân nhắc xem xét lộ trình tăng thuế hợp lý và giãn tiến độ.

"Theo đó, năm đầu tăng 5%, hai năm sau tăng 5% nữa để các doanh nghiệp có điều kiện xây dựng phương án, chuyển đổi sản xuất kinh doanh, không bị xáo trộn quá lớn cũng như bảo đảm hài hòa các mục tiêu và phù hợp bối cảnh cụ thể", bà Vân Anh đề xuất.